Bij Sport Vlaanderen zijn we ervan overtuigd dat we - om mensen nu en in de toekomst duurzaam tot sporten en bewegen aan te zetten – blijvend moeten inzetten op het innoveren van het sport- en beweegaanbod. Daarnaast ondersteunen en voeren we wetenschappelijk onderzoek, verzamelen en delen we kennis, en werken we verder aan onze digitale transformatie om zowel onze organisatie als de sportsector digitaal steeds sterker te ondersteunen.

Om innovatie in de sport structureel te faciliteren en aan te moedigen openden we in 2016 samen met Howest de Sportinnovatiecampus in Sport Vlaanderen Brugge. Het is de thuishaven voor het Living Lab voor sportinnovatie, dat inzet op vier innovatiedomeinen: ‘exergames & gamification’, ‘digital coaching & testing’, ‘new sports’, en ‘active design’. Daarnaast vind je op de Sportinnovatiecampus ook een innovatief sportaanbod van Sport Vlaanderen (met o.a. de ‘Sportscube for active gaming’) en werkt Howest er aan innovatief sportonderwijs en -onderzoek. Het is de ideale proeftuin om technologische innovaties in sport en bewegen te ontwikkelen, te testen en te demonstreren. 

In januari 2024 verlengden we onze samenwerkingsovereenkomst met Howest voor de Sportinnovatiecampus met vijf jaar. Zo blijven we tot minstens 2029 inspelen op de innovatienoden en -behoeften van sportend Vlaanderen. 

Sinds oktober 2024 kan je virtueel paardrijden op een paardrijsimulator in Sport Vlaanderen Waregem. Zowel beginnende als gevorderde ruiters, G-sporters en zelfs topsporters kunnen er hun rijvaardigheden oefenen en hun techniek mee verbeteren zonder een paard te belasten. Met de paardrijsimulator, die Maestro werd gedoopt, kan je dankzij de vele sensoren, motoren en elektronica paardrijden in zowel stap, draf als galop. De sensoren detecteren de hulpen (instructies)  die de ruiter geeft met zijn zit, benen en handen en zetten die om in bewegingen. Er zijn verschillende moeilijkheidsgraden. Als je de juiste hulpen geeft, kan je alle dressuuroefeningen uitvoeren. Je kan jumpingsprongen simuleren op een oefenparcours en op een volledig jumpingparcours. Daarnaast kan je ook een volledig eventingparcours virtueel afleggen. De bewegingen en sprongen volg je op drie grote schermen.  

Zowel beginnende ruiters als gevorderde ruiters kunnen hun rijvaardigheden en techniek verbeteren met dit toestel. Er is een objectieve houdingsanalyse ingebouwd in de drie gangen stap, draf en galop. Dat geeft instructeurs de mogelijkheid om met aangepaste oefeningen de zit en de houding van de ruiter te verbeteren.  

Voor G-sporters biedt de simulator de unieke mogelijkheid om in een veilige omgeving te oefenen. Zo kunnen ze de bewegingen en motoriek in de verschillende gangen leren, veilig leren opstijgen en afstijgen met de hulp van een tillift, en kan de onafhankelijke zit getest worden. Ook een recreatieve rit maken in een virtueel landschap is mogelijk.  

Ook de Vlaamse toppers maken gebruik van de paardrijsimulator in Sport Vlaanderen Waregem. Zij hebben al kennisgemaakt met een simulator binnen de topsportwerking van sportfederatie Paardensport Vlaanderen, en gebruiken deze in eerste instantie voor houdingsanalyse en het opvolgen van de effectiviteit van hun traingen. Met de objectieve feedback van de simulator werken ze aan de laatste details om op absoluut topniveau te kunnen presteren. 

Om het Vlaams sportbeleid te ondersteunen met beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek, steunden en financierden we van 2017 tot 2023 het eerste Onderzoeksplatform Sport, een consortium tussen KU Leuven, VUB en UGent. Deze opdracht werd in 2024 voortgezet met een vernieuwde samenwerking tussen deze universiteiten en zal lopen tot 2029. De onderzoekers van Onderzoeksplatform Sport 2 gaan aan de slag met nieuwe onderzoeksthema’s, namelijk sportinfrastructuur, sportparticipatie en professionalisering en tewerkstelling binnen de sportsector.

In december 2024 lanceerden we de resultaten van de tweede Vlaamse Monitor Sport & Bewegen, een onderzoeksinstrument om het sport- en beweeggedrag van de Vlaming in kaart te brengen. De monitor werd in samenwerking met onderzoeksbureau Ipsos in 2023 voor de tweede keer afgenomen bij 4568 inwoners van Vlaanderen tussen 6 en 85 jaar (na een eerste keer in 2020). Zij werden bevraagd over hun sport- en beweeggedrag in 2023, en in de maand oktober in het bijzonder. Daarbij gaat de aandacht uit naar sportieve activiteiten die beoefend zijn in de vrije tijd, zoals badminton, fitness of recreatief fietsen, maar niet tuinieren of wandelen naar het werk. De sportieve activiteiten kunnen plaatsvinden in een sportclub, bij een andere aanbieder of ze kunnen zelf georganiseerd zijn. 

Uit het onderzoek blijkt dat de Vlaming in 2023 de weg naar de georganiseerde sportsector heeft teruggevonden. Verder gaf 81% van de Vlamingen aan in de vrije tijd minstens één keer per week te sporten of te bewegen, wat vergelijkbaar is met de eerste meting in 2020. Wandelen en recreatief fietsen blijven de meest beoefende sport- en beweegactiviteiten. Als we deze niet meerekenen, is er wel sprake van een lichte daling van mensen die aangaven minstens één keer per week te sporten of te bewegen in vergelijking met 2020 (van 64% naar 59%). 12,6% gaf aan geen enkele keer te hebben gesport in 2023. 

Met onze nieuwe afdeling Data & Digitalisering, opgericht in 2024, zorgen we ervoor dat we ons voorbereiden op de (digitale) toekomst van sport in Vlaanderen. Onze digitale transformatie is gebaseerd op drie pijlers: operationele efficiëntie, productleiderschap en maximale klantentevredenheid. Binnen onze organisatie ondersteunen we met Data & Digitalisering kleine en grote digitale projecten, zoals de uitbouw van het datawarehouse, de Sportdatabank, de koppeling met het verenigingsregister, de sportinfrastructuurdatabank, VOTAS, en de VTS-app.

Ook de sportsector kan rekenen op onze digitale dienstverlening en kennisdeling. Zo vragen we sportfederaties en lokale besturen om hun belangrijkste data over sportclubs, sporters, trainers en sportclubbestuurders actueel te houden. In ruil geven we beleidsinzichten terug via overzichtelijke dashboards en open data. Zo kunnen sportfederaties, steden en gemeenten niet alleen hun eigen werking versterken, maar hun resultaten ook vergelijken met andere sportfederaties, gemeenten, Vlaanderen en de Vlaamse provincies. We bieden beleidsrelevante data aan over thema’s als de georganiseerde sport in clubverband, trainers, sportinfrastructuur, schoolsport en naschoolse sport, sport in de natuur en nog veel meer.

Wanneer er bestuurlijke vragen komen, bijvoorbeeld parlementaire vragen of vragen van de pers, zijn alle data centraal beschikbaar. De belangrijkste kerngegevens kan iedereen terugvinden via overzichtelijke dashboards op onze website. Ten tweede bieden we ook afgeschermde (alleen voor specifieke organisaties toegankelijke) dashboards aan in het e-loket. Daar vind je uitgebreidere informatie die benchmarks bevat en dieper ingaat op bepaalde details. Verder stellen we ook open data beschikbaar, wat ideaal is voor wie zelf analyses wil maken en data op maat nodig heeft. Zo ontzorgen we de lokale besturen en geven we hen de juiste tools voor een onderbouwd sportbeleid.

Aanvullend op de open data en dashboards biedt het Kennisplatform ook diverse beleidsrelevante publicaties en inzichten op sportparticipatie en de organisatie van de sportsector. Deze publicaties vind je in de vorm van factsheets, duidende artikels, podcasts en webinars.